«Ο σατυριστής, ποιητής ή πεζογράφος, είναι ο ηθικός εισαγγελεύς της κοινωνίας του» – με αυτά τα λόγια αυτο- προσδιορίζεται στην εφημερίδα του Αργοστολίου «Εμπρός» ο Ανδρέας Λασκαράτος, ο συγγραφέας που χάρη στο ανυπόταχτο πνεύμα και την αυστηρή του κριτι- κή προς τα κακώς κείμενα στην Κεφαλονιά του 19ου αιώνα, βρέθηκε επανειλημμένα στο στόχαστρο της τοπι- κής του κοινωνίας και του κλήρου.

Στο έργο Ιδού ο Άνθρωπος (1874) ο Λασκαράτος με θαυμα- στή οξυδέρκεια, πείρα ζωής και τη γοητευτική αμεσότητα που προσδίδει το επτανησιακό ιδίωμα, ξεκλειδώνει τα μυστικά της ανθρώπινης φύσης και ζωντανεύει ανθρώπι- νους τύπους αναγνωρίσιμους ακόμα και σήμερα, δημιουρ- γώντας ένα «μωσἀκό της ανθρώπινης ψυχής», την οποία ο ίδιος παρομοιάζει με καλειδοσκόπιο.

Οι «Χαρακτήρες» του, επιλεγμένοι με κριτήριο άλλοτε τα ψυχολογικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους (ο φιλόνικος, ο αδιάκριτος, ο άγνωμος, ο αντιρρητικός, ο παινεσιάρης, ο μεμψίμοιρος, ο φιλάργυρος, ο ασυνείδη- τος κλπ.) και άλλοτε την ιδιότητά τους ως μελών της κοι- νωνίας (η υπηρέτρια, ο καλόγηρος, ο υποψήφιος βουλευ- τής) παρελαύνουν μπροστά στα μάτια μας με όλες τις αρε- τές και τα ελαττώματά τους, καλώντας μας να αναγνωρί- σουμε ανάμεσά τους και να κρίνουμε με ειλικρίνεια τον ίδιο μας τον εαυτό.